Kinderarbeid

kinderarbeid

Het jaar is 1964 en ik was nog maar 13 jaar oud. De grote schoolvakantie was net begonnen en mijn broer en ik, twee Doodgewone Jongens Uit Amsterdam Noord  wilden in de vakantie wel wat geld verdienen om het daarna te kunnen uitgeven. In die tijd had je nog geen Burgerservicenummer (BSN) dus het enige wat je nodig had, was een bekende die een paar serieuze jongens aan een vakantiebaantje konden helpen. Onze “kruiwagen” om aan de gang te kunnen gaan, was onze ome Jo. 

ome Jo was eigenlijk geen “echte” oom omdat het de man van zuster van mijn oma was. Snapt u het nog? Wel familie maar wat verder weg. Ome Jo was in die tijd de procuratiehouder bij het confectiebedrijf Tsjaikovski & Landau. Ik hoop dat ik de naam goed geschreven heb maar zover ik weet was meneer Tsjaikovski geen familie van de beroemde componist Tsjaikovski. 

Ome Jo was naast werknemer ook een goede vriend van meneer Landau en daarom mochten wij, twee snotneuzen, twee achterneefjes van 15 en 13 wel twee weekjes in het bedrijf komen werken. Dus wij op de eerste vrije maandagochtend in de zomervakantie op de fiets om kwart voor acht met de pont vanuit Noord over naar het bedrijf, zover ik mij kan herinneren ergens in een steegje in de buurt van het Rembrandtplein in Amsterdam. Wij mochten op kantoortijd (half negen) beginnen in tegenstelling tot de vaste confectiemedewerkers en magazijnbediendes die al om half acht aanwezig moesten zijn. Dit voorrecht was er natuurlijk omdat wij de neefjes van ome Jo waren.

Tsjaikovski & Landau deed alleen in herenconfectie. In het gebouw was een atelier waar een aantal kleermakers iedere dag bezig waren om herenconfectie in elkaar te zetten. Pakken met een vestje in streepjes maar ook losse broeken en colbertjes.   Onze arbeid bestond in eerste instantie uit klusjes zoals vegen en schoonmaken van het magazijn en dat soort dingen maar na een paar dagen was het zo druk of misschien waren de vaste medewerkers wel ziek of met vakantie of hadden ze een bruiloft dat wij op een andere manier in het magazijn werden ingezet. Het vertrouwen in ons was schijnbaar zo groot dat wij orders mochten gaan samenstellen. Eigenlijk werden we min of meer voor de leeuwen gegooid maar dat vonden we niet erg. De echte reden zullen we nooit weten maar vanaf dat moment waren mijn broer en ik opeens gepromoveerd tot orderpicker.  Natuurlijk heette dat in 1963 nog gewoon magazijnmedewerker of zoiets. Wij kregen een lijstje met productienummers mee en moesten in het magazijn in de rekken zoeken naar colbertjes en broeken e.d. en deze op het rek van een karretje hangen zodat de pakafdeling daarna de orders konden controleren en vervolgens versturen.

We voelden ons heel wat en waren meteen behoorlijk serieus want we begrepen ook wel dat we zo’n kans niet nog een keer zouden krijgen. En zo groeiden we in onze rol en voelde het beslist niet als kinderarbeid. Op een dag later in de week was het zo druk dat ons gevraagd werd om nog even door te werken omdat een bepaalde order die dag echt de deur uit moest.  Nadat we de order hadden gecompleteerd was meneer Landau zo blij dat hij spontaan uit zijn eigen portemonnee een aantal guldens en kwartjes pakte en ons dat toestopte. Dolblij waren we. Zo jong als ik was, begreep ik dat dit een heel slimme manier was om personeel aan je te binden en deze les is mij tot op de dag van vandaag bijgebleven. De rest van de dagen hebben we extra hard ons best gedaan. Aan het eind van de 2e week kregen we ieder een envelopje met daarin nog eens vijftig gulden. Dat was in die tijd een heel bedrag en voor jongens van onze leeftijd een fortuin.  Uiteindelijk was deze korte vakantiebaan het begin van een lang werkzaam leven maar dat speelde zich voor ons niet af in de confectie maar gewoon op kantoor.

kinderarbeid

Een aflevering/column uit de serie: Terugdenkend aan Noord

© 2025 Harry van Santen de Hoog. Op deze publicatie berust auteursrecht.


Wilt u contact opnemen met Harry van Santen de Hoog?
Dat kan via het reactie formulier van Harry.


AmsterdamNoord.com

Waardeer onze website!!

Als je onze website waardeert kun je een donatie doen via deze pagina.
(PS, wil je de overmaking helemaal afronden? We zien best vaak niet afgeronde overmakingen staan en dat is zonde)