Een van de tuinmannen heette Sikkel. Geen voornaam, alleen Sikkel. Hij was vriend en vijand tegelijk. Het was een stille, vrij lange man van onbestemde leeftijd. Altijd en eeuwig was hij aan het schoffelen, gekleed in een werkpak van manchesterstof. Wij vonden Sikkel een beetje simpel. Van horen zeggen weliswaar, want we gingen nog niet zo analyserend te werk dat we uit zijn eeuwig schoffelen opmaakten dat hij in onze ogen een beetje achterlijk was. Misschien om de tegenstelling schrijnender te maken, fluisterde men dat hij de enige simpele in de familie was, sterker nog, hij kwam uit een familie van alleen maar professoren. Gek genoeg hebben we het hem nooit gevraagd. We geloofden het, rotjongens als wij waren en we maakten er misbruik van.
Onaantastbaar
Tijdens het spel behoorde Sikkel tot de tegenstanders, maar kwaad heb ik hem nooit meegemaakt. Hij had iets onaantastbaars, iets ongenaakbaars ook, waardoor je nooit een gesprek met hem begon en hij niet met ons. Het gevolg was dat hij door ons altijd een beetje ‘eenvoudig’ werd gepest. Niet gemeen of ernstig, simpel als Sikkel zelf. Zijn schoffel wegpakken als hij even niet keek en die dan verstoppen in de bosjes, was nog een van de echte pesterijen. Als hij dan verder wilde werken en omkeek naar zijn verdwenen gereedschap, schudde hij nauwelijks merkbaar met zijn hoofd en ging dan doodgemoedereerd zoeken. Zo was er voor ons geen lol aan en zo kwam het dat hij steeds meer buitenstaander werd en als tegenpartij voor ons spel ongeschikt. Hij werd onaantastbaar, zelfs als vriend.
Ontbijtkoek
De verjaardag van Sikkel werd altijd gevierd met plakken beboterde ontbijtkoek. Na schooltijd werd er verzameld. We sprongen over het draad dat de Adelaarsweg van het park scheidde, want omlopen was er nooit bij, en kuierden naar het hek van het tuinhuisje aan de ingang bij het Kraaienplein. We hoorden de stemmen van de overige parkwachters binnen. Niet die van Sikkel. Ik heb hem in mijn leven geen tien woorden horen zeggen. Als Sikkel tenslotte met een stapel beboterde plakken ontbijtkoek naar buiten kwam, zongen we ‘Lang zal hij leven’. Ik weet niet meer of hij blij keek. Misschien keek hij eerder ongelovig.
Op een dag hoorden we het vreselijke bericht en het deed ons wat. Van wie het bericht kwam, weet ik niet meer, maar we namen het de boodschapper kwalijk. Het verhaal verspreidde zich als een lopend vuur, vooral omdat de omstandigheden waaronder het gebeurd was zo gruwelijk en zo bizar waren. Die waren eigenlijk nog erger dan het bericht zelf. Sikkel was aan de kant van de sloot achter het schiereilandje aan het schoffelen. De slootkant is daar vrij steil.
Hij moet gestruikeld zijn of weggegleden. Hij heeft misschien een toeval gehad. Iedereen had wel een verklaring. Ze hebben hem gevonden voorover liggend in de sloot. Zijn schoffel binnen handbereik. Jarenlang was voor mij de meest aandoenlijke plek van het park de plaats aan de slootkant waar Sikkel vooroverviel en verdronk.
Herinnering van Henk Bruinjé in Ons Amsterdam januari 2009:
‘Frits Sikkel kwam bij ons over huis op het Zwanenplein. Hij zat met mijn vader in het jeugd- en evangelisatiewerk in Noord en gaf vertellingen met lichtbeelden in het zaaltje op de hoek van de Sijsjesstraat en de Putterstraat. Sikkel was ‘van goeden huize’. Oud-premier Gerbrandy was zijn zwager. Maar Frits Sikkel leed aan toevallen. Hij moest daarom een baantje hebben in de buitenlucht. Ik heb hem gekend als een zeer belezen en intelligent mens. Daarom gaf hij geen sjoege als kinderen hem probeerden te pesten. Dan zou de lol er gauw af zijn. Zijn epilepsie is zijn dood geworden.’
© 2025 Dick de Scally. Op deze publicatie berust auteursrecht.
Overzicht alle afleveringen “Het park en wij“.
Dick maakt deze serie geheel op eigen titel.
Reageren? Voor nu kunt u contact met de redactie opnemen via de link onderaan de website.
Wij sturen dan uw mail door naar Dick.
Op de hoogte blijven van toekomstige artikelen in deze serie?
Schrijf u dan in op de nieuwsbrief
