De auteur van dit artikel woont al sinds 1972 niet meer in Amsterdam Noord waar hij geboren en opgegroeid is. Over zijn herinneringen uit zijn jeugd heeft hij een boek geschreven. Omdat hij een geweldige jeugd heeft gehad in Noord, denkt hij nog geregeld terug aan die periode. Eerst kwam hij nog vaak in Noord maar toen zijn ouders jaren geleden verhuisden uit Noord kwam hij er bijna niet meer. Maar soms denkt hij nog met weemoed aan Noord.
Het was de eerste week van de grote vakantie en het weer was niet zo mooi als die weken daarvoor. Eigenlijk was het een prima dag om iets te gaan bekijken. Mijn Josefien en ik hadden al eens een tijdje terug gezegd dat het misschien wel leuk is om de NDSM werf (Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij) in Amsterdam Noord te bezoeken. En deze dag moest het er maar eens van komen.
Omdat op de website van de NDSM staat dat er een centrum voor kunst, cultuur en ambachten ontwikkeld is. Eenvoudig gezegd: een hoop kunstenaars hebben er hun atelier en er vinden allerlei creatieve dingen plaats. Het leek ons wel leuk om de oudste kleinkinderen mee te vragen.
Beiden zijn nogal creatief bezig met kleding, tekenen en muziek maken en volgens ons is er voor hen genoeg inspiratie op de NDSM terreinen. Uiteindelijk wilde onze kleindochter van 19 heel graag mee maar haakte onze kleinzoon van 15 af omdat hij een dagje Gilmore Girls, een serie op tv had gepland. Tja, het is natuurlijk zo dat pubers van die leeftijd het heel druk hebben met van alles en soms geen tijd hebben voor een uitstapje.
Na een half uurtje reden we in Noord in en het was voor mij duidelijk dat er ook in de buurt van de werf veel veranderd is. Als oud Noorderling had ik moeite de weg te vinden. Daarom koos ik uiteindelijk maar voor de eenvoudigste weg. Namelijk eerst richting de IJtunnel rijden en vlak voor de tunnel rechtsaf de bult op tot het ziekenhuis wat al jaren geen ziekenhuis meer is maar een NH hotel. Dan opnieuw rechtsaf de Klaprozenweg op en dan gewoon door blijven rijden tot het NDSM terrein. De toegang tot het terrein was eenvoudig te vinden. De borden wezen de weg.
Het was dinsdag en het bleek niet echt druk te zijn omdat er geen bijzondere festiviteiten gepland waren. Een parkeerplaats was dus snel gevonden. Na het uitstappen belandden we eigenlijk direct in de reusachtige NDSM Scheepsbouwloods. Vroeger was dit de hal waar delen van immens grote schepen gebouwd werden.
Nu bevinden de ateliers van de kunstenaars zich in deze hal. We liepen de hal in en eigenlijk viel ons meteen op dat de ateliers met verschillende materialen opgebouwd waren. Waarschijnlijk werden er veel oude materialen hergebruikt. Toen we naar boven keken, zagen we dat de hijskranen en andere apparaten die voor de scheepsbouw nodig waren, nog steeds aanwezig zijn. Verroest en het zal ook wel niet meer werken maar het zorgt voor een prachtig decor.
Het is tegenwoordig moeilijk voor te stellen dat in de hoogtijdagen van de Nederlandse scheepsbouw van 1946 tot ergens in de jaren ’70 er op dit terrein ongeveer 6.000 arbeiders rondliepen en meestal aan het werk waren. Ik kan mij uit die tijd herinneren dat er iedere dag lange rijen arbeiders van de Tolhuispont af kwamen en naar hun werk in Noord fietsten terwijl ikzelf juist richting Centrum fietste naar mijn werk.
Later begreep ik dat er nog heel veel arbeiders in de stad woonden en iedere ochtend de overtocht naar de scheepswerven en de fabrieken in Noord moesten maken om vervolgens ‘s avonds weer terug naar huis te fietsen. Er is nog weinig over van die tijd. Eens waren wij één van de grootste scheepsbouwers maar de arbeiders zijn verdwenen en de grote schepen worden tegenwoordig in Zuid- Korea en China gebouwd.
Nadat we een tijdje rondgelopen hadden in de scheepshal, zijn we naar buiten gegaan en hebben we het terrein verder verkend. Inmiddels was de zon doorbroken dus werd het alsnog een mooie dag. Uiteindelijk kwamen we bij ‘t IJ terecht waar we in restaurant Pllek (met dubbel l) een plekje konden vinden en een lekkere cappuccino met een taartje genuttigd hebben. We keken uit over het water en zagen in de Skyline het Havengebouw en het Centraal Station en meer naar links het oude Shell- gebouw wat tegenwoordig ook een cultureel centrum is en de A’dam Toren heet. Bovenop zit een ronddraaiend restaurant met de Look Out, een mooi uitkijkpunt over Amsterdam.
Teruglopend naar de auto waren we het er over eens dat het NDSM terrein een imposante plek is met rijk verleden. We zullen er zeker nog een keer terugkomen. Al is het alleen al omdat er op deze dag weinig actie was in de ateliers maar ook we nog een keer naar de Art City hal willen.
Dit is een aflevering/column uit de serie: Even terug in Noord
Kijk ook eens op de website: www.ndsm.nl
© 2023 Harry van Santen de Hoog. Op deze publicatie berust auteursrecht.
Over zijn herinneringen uit zijn jeugd heeft Harry eerder een boek geschreven,
“Herinneringen van een doodgewone jongen“.
Harry schreef eerder een serie op deze site: “Herinneringen van een doodgewone jongen“,
de artikelen zijn bewerkingen uit zijn boek.
Harry deelde ook eerder een herinneringsverhaal over zijn tijd bij voetbalclub de Volewijckers.
Mijn herinneringen aan de Volewijckers
Wilt u contact opnemen met Harry van Santen de Hoog?
Dat kan via het reactie formulier van Harry.
